از آنجا که شاهنامه ، نشان دهنده تمدن و فرهنگ ایران است، دکتر اسلامی ندوشن برای نسلی که کمتر به گذشته و تمدن کهن خود می پردازد، کتاب زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه، را نوشت که شامل دو بخش است:
بخش اول: شناخت فردوسی، که در ۱۲۸ صفحه به بررسی زندگی فردوسی و چگونگی شاهنامه را در بر می گیرد و بخش دوم به معرفی و تحلیل شخصیّت چندتن ازقهرمانان اصلی شاهنامه پرداخته می شود.
نویسنده، بخش اول را بر اساس خود شاهنامه تدوین کرده و به شخصیت فردوسی، افکار و اندیشه او، جایگاه افسانه در شاهنامه و دلایل مقبول نشدن آن نزد سلطان محمود غزنوی پرداخته است.
بخش دوم کتاب نیز شامل معرفی و مقایسه یک پادشاه خوب (فریدون) و یک پادشاه بد (ضحاک)، یک شاهزاده خوب (سیاوش) و یک شاهزاده ناکام (فرود)، یک سردار تورانی (پیران) و یک پهلوان ایرانی، قهرمان شاهنامه، (رستم) و پهلوان خوب ایرانی در دوره تاریخی یعنی بهرام چوبین است.
این کتاب که چاپ نخست آن در۱۳۴۸ صورت گرفت.در حد توان اندک خود کوشیده است تا نسل جوان رابا این شاهکار بزرگ جهانی آشنا کند، و طیّ سالها در دانشکدهها کتاب درسی بوده است
در بخشی از کتاب زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه می خوانیم:
« انسان در عین آنکه با وضع زمینی خود سازگار و دمساز میماند، حسرت زندگی بهتر و پاکیزهتر را در دل نمیمیراند. این است سرمشقی که پهلوانان برجستهی شاهنامه به ما میدهند. بزرگی آنها در آن است که زندگی را دوست میدارند، بیآنکه از مرگ بترسند؛ از عمر بهره میگیرند، بیآنکه بیاعتباری جهان را از یاد ببرند؛
هیچ انسانی نمیتواند بزرگ باشد، مگر آنکه بداند چگونه مرگ را خوار بشمارد. ارزش زندگی هرکس تنها به این نیست که چگونه زندگی کرده است، به این نیز هست که چگونه مرده است.»
آنچه در این کتاب آمده است :
بخش نخست:
شناخت فردوسی
چرا فردوسی به فکر سرودن شاهنامه افتاد؟
مدح و ذمّ محمود
چرا فردوسی قدر فردوسی را نشناخت؟
فردوسی چگونه کسی است؟
حقیقت افسانهها
چرا فردوسی شاعر بزرگی است؟
بی اعتباری جهان و اغتنام وقت در شاهنامه
مردان و زنان شاهنامه
بخش دوم :
پهلوانان شاهنامه
ضحّاک ماردوش
فریدون فرّخ
سیاوش
فرود
پیران
سپهدار
رستم،
جهان پهلوان -
رستم و سهراب
بهرام چوبینه
شما دوستان عزیز می توانید این کتاب زیبا را از سایت عمو کتابی خریداری کنید و درب محل تحویل بگیرید.
محمدعلی اسلامی ندوشن (زادهٔ ۱۳۰۴ش/۱۹۲۵م، ندوشن، یزد) شاعر، منتقد، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی است.
محمدعلی اسلامی ندوشن، در شمار شاعران توانا و نویسندگان برجستهٔ ایرانی است.
وی به رغم توانایی های شعری اش، از زبان شعر کمتر استفاده کرده، و بیشتر به تألیف آثار انتقادی و تحلیلی پرداخته است؛
اما آنچه از سروده های وی چاپ شده و در دسترس قرار گرفته است، نمودار ذوق سرشار و قریحهٔ تابناک او در شاعری می باشد.
وی بیشتر اوقات خود را صرف در تحقیق آثار علمی و ادبی ایران و ترجمه آثار نویسندگان جهان کرده است.